Melayê Cizîrî, 16. ve 17. yüzyılda Cizre’de doğmuş, Kürt edebiyatının en önemli şairlerinden ve felsefecilerinden biridir. Derin tasavvufi ve felsefi yönüyle öne çıkan Cizîrî, yalnızca şiir yazmamış; aynı zamanda Feqiyê Teyran ve Ehmedê Xanî gibi büyük düşünürleri de etkilemiştir.

Cizîrî’nin Divanı: Bilgelik, aşk ve hakikat

Melayê Cizîrî’nin divanı, yaklaşık iki bin beyitten oluşan kapsamlı bir eserdir. Her beyti, hem duygusal hem felsefi derinlik taşır. Aşk, hakikat arayışı, evren, insan ve varoluş üzerine yazdığı şiirler, bugün hâlâ Kürt toplumunun kültürel hafızasında önemli bir yer tutar.

Cizîrî’nin aşk şiirleri yalnızca edebi değil, aynı zamanda ruhsal bir yolculuk niteliğindedir. Bu nedenle kendisine “Aşkın Piri” denilmiştir. Şiirleri, yüzyıllardır her Kürt evinde okunur, dinlenir, aktarılır.

Diyarbakır’da Melayê Cizîrî sahneye taşınıyor

Diyarbakır merkezli Mordem Sanat, bu büyük düşünürü ve şairi sahneye taşıyarak onun felsefesini daha geniş kitlelere ulaştırmayı hedefliyor. “Nobedarê Dilên Hêsîr” (Esir Gönüllerin Bekçisi) adlı tiyatro oyunu, Cizîrî’nin aşk, bilinç ve varlık üzerine kurduğu düşünce sistemini merkezine alıyor.

Barış Işık: Bir deryadan bir damla

Mordem Sanat Yönetmeni Barış Işık, bu çalışmayı Şoperêç için şöyle değerlendirdi:

“Oyunumuzu, Melayê Cizîrî’nin büyük deryasından bir damla olarak tasvir edebilirim. Onun şiirleri sadece birer dizelerden ibaret değil; birer düşünce alanı, birer duyuş biçimidir.”

Neden Melayê Cizîrî hâlâ önemli?

• Kürt divan edebiyatının temel taşıdır.
• Tasavvuf, aşk ve felsefeyi harmanlamış özgün bir ses olarak yüzyıllardır etkisini sürdürmektedir.
• Kürt kültürel mirasının felsefi derinliğini ortaya koyar.
• Dili, duygusu ve metafizik bakışıyla modern okuru da etkilemeye devam etmektedir.
• Cizîrî’nin iiiri, bugünün sahnesinde
• Melayê Cizîrî, yalnızca geçmişin bir şairi değil; bugünün sanatında, düşüncesinde ve duygusunda hâlâ canlı bir isimdir.
  Mordem Sanat’ın Nobedarê Dilên Hêsîr adlı sahne çalışması, bu kültürel mirası bir adım daha ileri taşıyor ve aşkın, hakikatin ve şiirin birleştiği noktada izleyiciyi yeni bir yolculuğa çıkarıyor.