
Orta Anadolu Kürtlerinin yayını: Bîrnebûn dergisi
Nisan 23, 2025
Kürt kültüründe halay neden soldan çekiliyor?
Nisan 23, 2025Beytüşşebap’ta yaşayan bir gelenek: Kilim dokumacılığı
Şırnak’ın Beytüşşebap ilçesi, zengin kültürel mirasıyla dikkat çeken bölgelerden biri.
Bu mirasın en önemli parçalarından biri ise geleneksel kilim dokumacılığı.
Bugün hâlâ ilçede elle çalışan dokuma tezgâhlarını görmek mümkün.
Anneden kıza aktarılan bir sanat
Beytüşşebap’ta kilim dokumacılığı, özellikle kadınlar arasında nesilden nesile aktarılan bir zanaat.
Annelere özgü motifler, kız çocuklarına öğretiliyor ve her yeni kilimle aile hikâyeleri, doğaya dair izlenimler ve toplumsal simgeler renkli ipliklerle dokunuyor.
Kilimler sadece estetik bir obje değil, aynı zamanda:
🏡 Evlerde zemin ve duvar kaplaması olarak kullanılıyor
🧶 Her biri özgün motifler ve desenler içeriyor
🎨 Bölgenin doğasını, mitolojisini ve kültürel dokusunu yansıtıyor
100’den fazla kilim motifi: Her biri bir hikâye
Beytüşşebap’ta en az 100-200 arasında geleneksel kilim deseni bulunuyor.
Bazı öne çıkan motif ve isimler şunlardır:
Şamari
Kesmeker
Gulaper
Gulsarya
Lüleper
Şimk û Buk
Gulhazar
Bindallı
Avşar Güzeli
Her biri, bölgeye özgü simgeleri temsil eden bu desenler, el emeği ve kültürel anlamın bir bileşimi olarak öne çıkıyor.
Kadın gücüne ekonomik katkı
Kilim dokumacılığı yalnızca kültürel bir miras değil, aynı zamanda kadınların ekonomik ve sosyal olarak güçlenmesini sağlayan bir uğraş.
🧵 Kadınlar, dokuma yoluyla ev ekonomisine katkı sağlarken;
🧵 Aynı zamanda toplumsal dayanışma ve üretim içinde varlık kazanıyorlar.
Halk Eğitim Merkezi’nde yaşayan miras
Modern yaşam tarzı ve sanayi üretiminin artışı, geleneksel el sanatlarını tehdit ederken;
kültürel mirası korumaya yönelik projeler umut veriyor.
Bu kapsamda Beytüşşebap Halk Eğitim Merkezi bünyesinde açılan kilim dokuma atölyesi, geleneğin yaşatılmasına katkı sunuyor.
Atölyenin yürütücüsü Leyla İmamoğlu, bu sanatı genç nesillere aktarmaya kararlı.
“Her ilmek bir geçmiş, her desen bir hikâye. Kültürümüzü yaşatmak için dokuyoruz,” diyor Leyla İmamoğlu.