Delîl Dîlanar, sesinin güzelliğiyle tanınmadan önce sadece bir düğün misafiriydi. Muş’ta bir düğünde söylediği Kürtçe şarkı, onun için hayatının dönüm noktası oldu. Bu şarkının ardından baskılar nedeniyle doğup büyüdüğü toprakları terk etmek zorunda kalan Dîlanar için aslında gerçek müzik yolculuğu yeni başlıyordu.

İstanbul’a yolculuk ve Mezopotamya Kültür Merkezi

Muş’tan İstanbul’a uzanan bu serüven, onun Mezopotamya Kültür Merkezi ile tanışmasıyla profesyonelleşti. 1990’lı yıllarda Kürtçe müzik üzerindeki yasaklar kalkmış olsa da, müzik şirketlerinin korkuları nedeniyle üretim yapmak hâlâ zordu.

Delîl Dîlanar, Türkiye’de özgürce müzik yapma imkânı bulamayınca, birçok Kürt sanatçı gibi 1996 yılında Avrupa’ya sürgün gitmek zorunda kaldı. Bu zorunlu ayrılık, hem onun sanatını şekillendirdi hem de yıllar sürecek bir özlemin kapısını araladı.

Avrupa’da eğitim ve sahne deneyimi

Avrupa’da başta Alman müzisyenler olmak üzere birçok sanatçıdan müzik ve enstrüman eğitimi alan Dîlanar, Avrupa ve Amerika’nın çeşitli kentlerinde konserler verdi.
Üç yıl boyunca kaval ustası Egîdê Cimo’dan da enstrüman eğitimi aldı. Bu dönem, onun müzikal altyapısını güçlendirdiği, aynı zamanda dengbêj kültürünü çağdaş yorumlarla harmanladığı bir sürece dönüştü.

Albümler, Dengbêjlik ve amcası Husênê Muşî

Bugüne kadar beş albüm çıkaran Delîl Dîlanar, özellikle şu klasik Kürt kilamlarını çağdaş enstrümanlarla yeniden yorumladı:

• Dewrêşê Evdî
• Neçirvano
• Serayê
• Serê Tarxan
• Zerîyê
• Qasimo

Dîlanar’ın müziğinde dengbêjliğin izleri fazlasıyla hissediliyor. Bu, tesadüf değil; çünkü çocukluğunu amcası dengbêj Husênê Muşî’nin yanında geçirmiş. Sanatçı, bir albümünü de amcasına ithaf etti.

Sürgünden dönüş ve ilk konser

20 yılı aşkın süredir süren sürgün yaşamının ardından, Dîlanar 2015 yılında Kürdistan-Kürdistan adlı filmle memleketi Muş’a döndü. Aynı dönemde İstanbul’da bir konser de vererek sevenleriyle uzun yıllar sonra buluştu.

Ve şimdi, 27 yıl aradan sonra ilk kez turneye çıkıyor. Sanatı, sürgünü, hasreti ve geri dönüşüyle Dîlanar, sadece müzik yapan bir sanatçı değil; aynı zamanda bir halkın sesi, hafızası ve duygusudur.

Müzik sürgünü aşar

Delîl Dîlanar’ın hikâyesi, sadece bir sanatçının yaşam öyküsü değil; aynı zamanda Kürt müziğinin yasaklara, baskılara ve sürgünlere rağmen nasıl hayatta kaldığının bir göstergesi.
27 yıl sonra yeniden sahnelerde, yeniden halkıyla buluşan Dîlanar, hem geçmişin tanığı hem geleceğin sesi olarak yoluna devam ediyor.